2023 Iconen en kunst rond Pasen

Het kruis op een sarcofaag uit de vierde eeuw

Op zondag 19 maart vond in de Dorpskerk een presentatie plaats over kunst en iconen. Johan Maat gaf toen een inkijkje in de spiritualiteit achter iconen en de mystiek van oosters christendom. De sfeer daarvan kwam dichterbij door luistermomenten met Slavisch-Byzantijnse zang.

Iconen worden vaak ‘vensters op de hemel’ genoemd omdat ze de toeschouwer een blik gunnen op het diepere mysterie achter mens en wereld. Wanneer je een oosters georiënteerde kerk binnengaat, dan voel je de gewijde ruimte. Overal iconen, overal kleuren, brandende olielampjes. De sfeer is verstillend, sereen en familiair. Het voelt als een warm thuis.

De presentatie begon bij afbeeldingen uit de vroege kerk waarin al elementen verscholen liggen die we later op iconen tegenkomen. Ook de verschillen tussen de westerse en oosterse kunst kwamen aan bod. Zo ligt bijvoorbeeld in het Westen de nadruk op het lijden en in het Oosten op schoonheid.

We zagen bijzondere fresco’s uit de beroemde kloosters Studenica in Servië en Dècani in Kosovo met soms merkwaardige details. Zo zien we dat Christus zelf via een ladder het kruis beklimt. Voor ons is dat vreemd, maar het past bij liederen die in de Oosterse kerk al meer dan 1000 jaar worden gezongen.
In de oosterse kerk vormen de intocht in Jeruzalem en de opwekking van Lazarus belangrijke momenten van voorbereiding op Pasen. De iconen daarvan, met prachtige kleuren, kregen aandacht, en ook in de liedteksten van de muziek die we hoorden klonk al veel door van de betekenis van Pasen.

Iconen, teksten en muziek bepalen ons bij het Mysterie van leven. Ieder mens is zelf icoon van dat mysterie en kan groeien in kracht en schoonheid.

De presentatie was onderdeel uit de serie ‘Duifjes’ en, zoals bij alle Duifjes, was er ook na afloop van dit Duifje ruimte om samen wat te drinken en met elkaar te delen wat door ieder aan eten was meegebracht.

Een bijzondere fresco met het kruis uit de 14e eeuw